Traballo Tema 2

A maior erupción volcánica rexistrada da historia

Tambora é un volcán activo que está ubicado na illa de Sumbawa en Indonesia. A erupción deste volcán o 10 de abril de 1815 é a maior rexistrada da historia. Os fluxos  piroclásticos estendéronse durante 20 km, toda a vexetación da illa foi destruída e a cinza  volcánica chegou ata lugares a 1.450  quilómetros de distancia. É máis, antes da explosión, o volcán  Tambora tiña 4.300 metros de altitude e despois, paso a medir só 2.851 metros.

As explosións cesaron o 15 de xullo, aínda que as emisións de fume aínda se observaron ata o 23 de agosto de 1815. En agosto de 1819, catro anos despois do episodio de 1815, rexistráronse chamas e réplicas  retumbantes. A columna de erupción alcanzou a  estratosfera, a unha altitude de máis de 43 km.

Esta erupción provocou grandes cambios en diferentes ámbitos, por exemplo no ámbito económico ou no cultural.

Cambios na economía.

A nube de xofre chegou á  estratosfera e creou ao redor de Europa unha  calima que persistiu ata o verán de 1815, razón pola cal se lle denominou como “o ano sen verán”. Fixo decrecer o paso de luz solar, indispensable para quentar a terra.

E entón no hemisferio norte perdéronse colleitas e o gando morreu, provocando a peor fame negra do século  XIX. 

Fíxose evidente a finais de 1816 que as colleitas diminuíran en moitas zonas a pouco máis dunha cuarta parte dos niveis normais. Os Países Baixos sufriron terribles tormentas que asolagaron as colleitas  inutilizándoas. O mesmo pasou en Francia, onde grandes extensións de terras quedaron asolagadas. Os prezos dos produtos agrícolas, como consecuencia, empezaron a dispararse. Cando chegou o verán, as temperaturas foron varios graos máis baixas que o habitual. Nalgunhas zonas, a uva non madurara nin á entrada do inverno. Durante varios anos, as inesperadas xeadas no outono arruinaron miles de colleitas, e nalgunhas zonas de Europa os labradores nin sequera puideron sementar cereais. O prezo dos cereais disparouse e con iso o do pan. En París duplicouse en 1817 respecto ao ano anterior.

Aínda hoxe, é difícil determinar todas as vítimas daquela catástrofe. Segundo o  vulcanólogo británico Clive  Oppenheimer, a erupción provocou polo menos 71.000 mortes. A maioría das mortes non foron directamente pola erupción en si, senón que pola fame e as enfermidades provocadas tras a explosión.

Cambios culturais.

 Por mor da climatoloxía, tan adversa, un grupo de amigos que compartían a mesma paixón pola escritura -entre eles  Mary e  Percy  Shelley, Lord  Byron e  Polidori-  víronse obrigados a quedar longo tempo encerrados en casa, en Villa  Diodati,  e afeccionáronse a pasar as veladas lendo relatos de terror. Nesa atmosfera xurdiu a idea de “Frankenstein” en  Mary   Shelley. Alí Lord  Byron escribiría un dos poemas máis  angustiantes da literatura gótica “Escuridade”.

Co tedio instalado en cada unha das vigas do inmoble, o 18 de xuño de 1816, Lord  Byron ideou un concurso no que retou aos seus compañeiros para escribir historias de terror. Os días eran tan escuros que Lord  Byron aseguraba que as galiñas subían a durmir aos seus paus ao mediodía.

A  negrura atmosférica e o sentimento nostálxico que imprimía o clima empuxou a  Byron a escribir Escuridade, un poema melancólico con tinguiduras apocalípticas. Os demais non quedaron atrasados. John  Polidori escribiu a novela O Vampiro, precursora do xénero literario que mostra aos vampiros como seres aristocráticos, luxuriosos e cativadores. A  novelilla de  Polidori tivo pouco éxito, pero acabou por converterse en modelo para o Drácula de  Bram  Stoker. Sen dúbida, a gañadora do certame foi  Mary  Godwin, que apoiada na contorna  tormentoso imprimiu un ambiente  fantasmagórico e inquietante a unha novela gótica que titulou Frankenstein ou o moderno  Prometeo.

 O máis curioso é que neste contexto de crise provocada pola fame negra e toda a morte e destrucción que causou este volcán, comezou a corrente artística do Romanticismo.