Resumo Tema 4

 TEMA 4: ENFERMIDADES E MEDICINA

4.1- A SAÚDE e A ENFERMIDADE

Definición de saúde: Estado de completo benestar físico, mental e social, e non só a ausencia de enfermidade.

Definición enfermidade: alteración do estado de saúde dun individuo por unha causa física, mental ou social.

Factores que influen na saúde:

1.- Endóxenos (xenética)

2.- Esóxenos ( medio, estilo de vida, sistema asistencial)

4.2 PREVENCIÓN

Definición de prevención: mecanismos empregados para impedir a aparición das enfermidades.

Para impedir a aparición de enfermidades empregamos medidas hixiénicas, poden ser:

1- Individuais

2- Colectivas:

  2.1 Tratamento da auga

  2.2 Tratamento dos alimentos

▪ Conservación: técnicas que permiten manter o bo estado dos alimentos perecedoiros e evitar a proliferación de microorganismos.

▪ Control sanitario: análise da presenza de microorganismos patóxenos, parasitos ou sustancias químicas nocivas nos alimentos. Aqueles alimentos que superen os valores determinadas pola lexislación non se deben consumir. 

▪ Etiquetaxe: permite o coñecemento por parte do consumidor das características dos alimentos (aditivos, composición, presenza de OMG, etc). 

▪ A manipulación dos alimentos implica unhas boas prácticas como cumprir unhas medidas de hixiene moi estritas na preparación e cociñado, ou respectar a cadea do frío durante o transporte.

  2.3 Tratamento dos residuos

▪ Os Residuos sólidos urbanos (R.S.U.), ademais de industriais, sanitarios e radioactivos, han de ser recolleitos e transportados ás plantas de tratamento correspondentes para a súa reutilización ou reciclaxe, ou aos vertedoiros controlados e incineradoras para a súa eliminación.

4.3 HÁBITOS SAUDABLES

Definición de hábitos saudables: condutas que teñen influencia positiva na saúde.

•  Nutrición:
  

1. Dieta
2. Hixiene
3. Exercicio
4. Exposición ás infeccións
5. Control da saúde

• Saúde mental

1. Dieta
2. Exercicio físico e mental
3. Descanso
4. Drogas
5. Reducir a tensión
6. Coidar as relacións sociais

• Aparello locomotor

1. Control do peso
2. Exercicio
3. Coidado coas caídas/traumatismos
4. Dieta
5. Evitar grandes pesos
6. Ter boa postura

• Sexualidade

1. Hixiene
2. Revisións xinecolóxicas
3. Métodos anticonceptivos (prevención ETS)

4.4 O SISTEMA INMUNOLÓXICO

Definición de sist. inmunolóxico: conxunto de mecanismos que evitan as infeccións.

1. Existen barreiras de entrada para estas infeccións(pel,mucosas)
2. Hai defensas de dous tipos:

• 
  Específicas: respostas inmunes contra un microorganismo concreto.
• Inespecíficas: actúan igual para calquer microorganismo: fagocitose( macrófagos, neutrófagos); inflamación( rubor, calor, dor, tumoración).

A reposta inmune pode ser:

• Humoral mediante anticorpos (linfocitos B).
• Celular mediante a acción citotóxica (linfocitos T).

A resposta inmune ten memoria (o segundo contacto co axente ten unha resposta máis rápida) e ten tolerancia (non hai autoataque excepto en enfermidades autoinmunes).

4.5 DIAGNÓSTICO

Definición de diagnóstico: procedemento de identificación dunha enfermidade.

Fases do diagnóstico:

1. Entrevista
2. Exploración física (inspección anatómica, palpción, auscultación, outros parámetros)
3. Exploracións complementarias:

• Probas no laboratorio
  
• Probas endoscópicas
• Anatomía patolóxica
• Rexistro da actividade eléctrica
• Test de esforzo
• Probas xenéticas
• Diagnóstico por imaxe

Obtemos como resultado a historia clínica.

4.6 TRATAMENTO DE ENFERMIDADE

1- A Quimioterapia

2- A Ciruxía

Consiste nunha incisión para acceder a órganos internos.

Estudos preoperatorios: conxunto de técnicas diagnósticas e tratamentos previos necesarios para minimizar os riscos que implica unha operación cirúrxica e a anestesia previa.

 Anestesia: administración dun fármaco (anestésico) para eliminar a dor durante a intervención cirúrxica. Intervén un especialista médico que é o anestesista e pode ser: 

1. Local, se se elimina a sensación de dor nunha parte reducida do organismo. Por exemplo, unha intervención do dentista na boca. 

2. Rexional, no caso de afectar a unha zona relativamente ampla do corpo. Un exemplo é a epidural para eliminar a dor durante o parto.

3. Total, cando afecta a todo o corpo e o paciente perde a consciencia. Emprégase para casos de cirurxía maior.

Tratamento postoperatorio: serie de coidados que buscan a reanimación e a recuperación do paciente tras a operación.

A "nova" ciruxía:

• Angioplastia
• Ciruxía endoscópica
• Ciruxía robótica

3- O tratamento do cancro

Definición cancro: desenvolvemento de células anromais (cancerosas).

Tumor: pode ser benigno; maligno(metástase).

Tratamento:

• Quimioterapia: sustancias químicas.
• Radioterapia: raios X.
• Ciruxía: extirpar.
• Inmunoterapia: anticorpos.

4- Transplantes

• Autotrasplante:  mesmo individuo.
• Isotrasplante: xemelgos.
• Alotrasplante: dúas persoas distintas, pero compatibles. 
• Xenotrasplante: doante e receptor de especies distintas. Os únicos problemas deste tipo de transplantes son:

1. O rexeitamento dos órganos, consistente na resposta inmune desencadeada polo receptor.
2. Escasez de órganos.

• Células nai.
• Órnagos sintéticos (próteses, metais, polímeros, cerámica).

4.7  REPRODUCIÓN ASISTIDA

1. Inseminación artificial
2. Fecundación in vitro 
3. Inxección intracitoplasmática de espermatozoides
4. Transferencia intratubárica de gametos
5. Xestación subrogada
   

4.8 MEDICINAS ALTERNATIVAS e NATURAIS

• Homeopatía (memoria da auga)
• Naturopatía (empregar praparados a partir de plantas, para facer masaxes)
• Acupuntura (agullas)
• Quiropráctica (fluxo de enerxía coas mans)
• Reflexoterapia(masaxe, dactilopuntura)
• Terapias holísticas (mente+corpo)

4.9 INVESTIGACIÓN FARMACÉUTICA

1. Fase química
2. Ensaio preclínico
3. Ensaio clínico

• Fase I (sans)
• Fase II (sans+ enfermos)
• FaseIII (repetición)
• Fase IV (estudo de mercado)

4.10 SISTEMA SANITARIO

O sistema sanitario español caracterízase por dar cobertura universal, financiarse a través de impostos e garantir a igualdade de acceso a recursos e servizos. Para iso contribúen entidades públicas do Sistema Nacional de Saúde, mutualidades e compañías privadas (seguros médicos e exercicio profesional libre).

Lamentablemente, o dereito á saúde recoñecida pola ONU non é unha realidade en todos os países do mundo, especialmente naqueles que están en vías de desenvolvemento. As medidas que se han de tomar para universalizar este dereito serían as seguintes:

• Máis gastos en saúde por persoa.
• Xeneralizar a cobertura sanitaria.
• Eficiencia na asignación de recursos.
• Maior investimento.
• Maior educación sanitaria.
• Evitar os gastos innecesarios.
• Uso racional dos recursos e dos medicamentos.